Reuven Zygielbaum
- Birth Date:
- 30.01.1913
- Death date:
- 03.02.2005
- Length of life:
- 92
- Days since birth:
- 41118
- Years since birth:
- 112
- Days since death:
- 7511
- Years since death:
- 20
- Categories:
- Actor, Victim of repression (genocide) of the Soviet regime, Writer
- Nationality:
- jew
- Cemetery:
- Warsaw, Okopowa Street Jewish Cemetery
Reuven Szulim Zygielbaum (ur. 30 stycznia 1913 w Krasnymstawie, zm. 3 lutego 2005 w Warszawie) – polski aktor, pisarz i działacz kulturalny żydowskiego pochodzenia, brat Szmula Zygielbojma (1895–1943).
Urodził się w Krasnymstawie w biednej rodzinie żydowskiej. Był najmłodszym z dziesięciorga rodzeństwa. Różnica wieku między nim a najstarszym bratem Szmulem wynosiła 21 lat. Od wczesnych lat interesował się teatrem. Należał do żydowskiego Teatru Młodych w Warszawie, pierwszego w Polsce teatru eksperymentalnego, wzorowanego na dokonaniach Salomona Michoelsa. Kiedy teatr zamknięto w 1936, wraz z grupą aktorów założył centrum recytacji poezji żydowskiej. Reżyserował też przedstawienia w szkołach żydowskich.
Po wybuchu II wojny światowej, 5 września 1939 udał się wraz z bratem Szmulem, jego żoną i pewnym małżeństwem na wschód, w stronę Chełma. Po zajęciu miasta przez wojska niemieckie udał się wraz z bratem dalej na wschód. W mieście została natomiast jego matka Józefa. Trafił do Białegostoku, gdzie pracował jako aktor w Państwowym Teatrze Żydowskim. Po ataku III Rzeszy na Związek Radziecki uciekł i dotarł do Turkmeńskiej SRR. Nawiązał kontakt z polską delegaturą przy armii Andersa. Gdy NKWD dowiedziało się o jego powiązaniach z członkiem polskich władz emigracyjnych, postanowiono go zwerbować. Odmówił, za co został zesłany na Syberię. Uciekł z łagru, ukrywał się używając dokumentów zmarłego Eliasza Młynka. Do Polski powrócił z armią Berlinga.
Osiadł w Lublinie, gdzie został oddelegowany do Komitetu Żydowskiego, w imieniu którego urządził szpital dla ocalałych z Holokaustu. W 1947 postanowił wyemigrować z Polski i dotrzeć do zachodniej strefy okupacyjnej. Przez Pragę, Bukareszt i Budapeszt dotarł do Grazu w Austrii, gdzie przebiegała granica. Po jej przekroczeniu dostał się do żydowskiej brygady w armii brytyjskiej, a potem do obozu uchodźców. Po opuszczeniu obozu 6 lat spędził w Palestynie i następnie Izraelu, a w 1953 wyjechał do RPA. W 1994 odszukała go polska ambasada. W 2002 wrócił na stałe do Polski. Zmarł w Warszawie. Jest pochowany na cmentarzu żydowskim przy ulicy Okopowej (kwatera 2).
Source: wikipedia.org
No places
No relations set
No events set