Dawny cmentarz luterański w Łyszkowicach zlokalizowany jest na północ od drogi Łyszkowice-Pszczonów, ok. 2 km przed Pszczonowem. Prowadzi do niego polna droga (ok. 200 m) biegnąca od szosy, przez pola rozdzielając dwa małe zagajniki. Ten pierwszy to właśnie cmentarz. Nekropolia powstała ok. 1800 r. i zachowało się na niej przynajmniej kilkanaście różnych obiektów nagrobnych oraz dwa filary z bramy głównej. Najciekawszym i najpiękniejszym, który śmiało mógłby stać na łódzkim Starym Cmentarzu lub na warszawskich Powązkach jest nagrobek z szarego piaskowca. Oto jego opis piórem specjalisty: "... nagrobek w kształcie tumby, neobarokowy, o bogato profilowanych ścianach bocznych ozdobionych płaskorzeźbioną wicią roślinną i tarczą z ornamentem plecionkowym; na płaszczyźnie górnej, lekko skośnej, napis antykwą w otoczeniu wieńca głoszący, że jest to nagrobek Luizy i Jana Filipa Maierów, zm. w 1888 r. ..." [Fijałkowski P., Wiejskie cmentarze ewangelickie na południowo-zachodnim Mazowszu „Kwartalnik Historii Kultury Materialnej”, R. 40, nr 2, 1992, s. 205]. Bardzo ciekawym, niespotykanym w innych cześciach województwa, jest zbiór nagrobków zrobionych z pionowych głazów narzutowych z inskrypcjami na obrobionej przedniej płaszczyźnie. Niektóre z nich były kiedyś zakończone żelazymi krzyżami. Inskrypcje w jęz. niemieckim i polskim.

http://www.cmentarzeewangelickie-lodzkie.pl © Bartek Bijak