Eugeniusz Mikołaj Romer (ur. 3 lutego 1871 we Lwowie, zm. 28 stycznia 1954 w Krakowie) – polski geograf, kartograf i geopolityk, twórca nowoczesnej kartografii polskiej, współzałożyciel Książnicy-Atlasu; brat Jana, ojciec Witolda i Edmunda.

Profesor Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie (od 1911) i Uniwersytetu Jagiellońskiego (od 1946), honorowy profesor uniwersytetu lwowskiego (od 1931). Doktor honoris causa Uniwersytetu Poznańskiego (od 1934) i Uniwersytetu Jagiellońskiego (od 1947). Członek Polskiej Akademii Nauk (od 1952) oraz towarzystw naukowych w kraju i na świecie.

Jego ojcem był Edmund Romer z Bieździedzy, (ok. 1844-1895) - powstaniec styczniowy, urzędnik we Lwowie, potem starosta w Krośnie od 1879. Matką Eugeniusza była Irena Körtvelyessy de Asguth, węgierska szlachcianka z pogranicza rumuńsko-serbskiego. Brat Eugeniusza Romera, Jan, w 1926 jako generał Wojska Polskiego odmówił wysłania do Warszawy wojska podczas przewrotu majowego.

Lata dziecięce spędził w Krośnie. W 1881 r. wraz ze starszym o dwa lata bratem Janem zamieszkał w Jaśle na stancji rozpoczynając naukę w tamtejszym gimnazjum. W tym czasie, podczas wycieczki z ojcem w Tatry w 1884 r., po raz pierwszy zetknął się z górami, które stały się później głównym tematem i terenem jego działalności naukowej. W 1889 ukończył gimnazjum klasyczne w Nowym Sączu. Studia uniwersyteckie w zakresie historii, geologii, geografii, meteorologii odbył w Uniwersytecie Jagiellońskim, studiował też w Halle i we Lwowie. Studia ukończył w 1893 r. W 1894 obronił doktorat z filozofii na Uniwersytecie Lwowskim, a w 1895 r. złożył egzamin nauczycielski. Następnie studiował jeszcze przez pół roku w Wiedniu glacjologię i geologię, a później meteorologię w Berlinie, gdzie miał półroczną praktykę w Państwowym Instytucie Meteorologicznym. Po powrocie do Lwowa podjął pracę jako nauczyciel gimnazjalny, ale już rok później, w 1897 r., został zatrudniony w nowo powstałej Akademii Handlowej. Habilitował się we Lwowie w 1899 r. W tym samym roku ożenił się (p. niżej). Docentura obligowała go do bezpłatnego prowadzenia wykładu uniwersyteckiego.

W 1903 r. podczas podróży z Austrii do Włoch przez przełęcz Brenner stwierdził znaczenie wielkich łańcuchów górskich jako granic klimatycznych. W następnych latach wędrował wiele po Karpatach Wschodnich, studiując ich geologię i geomorfologię. W 1908 r. wziął udział w Międzynarodowym Kongresie Geograficznym w Genewie, podczas którego poznał lodowce masywu Mont Blanc i poczynił pierwsze obserwacje z zakresu morfologii glacjalnej. Do Szwajcarii powrócił na dłużej w 1909 r. Będąc już profesorem Uniwersytetu Lwowskiego, zdecydował się zostać ponownie studentem w zakresie tektoniki i morfologii u profesora Lugeona w Lozannie. W tym czasie prowadził m.in. studia terenowe w dolinie górnego Rodanu, obejmujące m.in. wpływ młodych ruchów wypiętrzających na charakterystyczne formy krajobrazu wysokogórskiego.

W 1910 r. wraz z kilkoma innymi Polakami wziął udział w wyprawie Emila Dunikowskiego w góry Sichote Aliń w Azji. Po ukończeniu badań udał się do Japonii, gdzie analizował m.in. tektonikę Wysp Japońskich i obserwował (na przykładzie góry Fudżi) różnice w budowie gór fałdowych i wulkanicznych. W drodze powrotnej (drogą morską) zatrzymał się w Indiach, gdzie ze Wzgórza Tygrysiego w Dardżylingu obserwował łańcuch Himalajów i analizował ich wpływ na tektonikę, morfologię i klimat subkontynentu indyjskiego. Po powrocie do Lwowa w 1911 r. objął katedrę geografii w Uniwersytecie Lwowskim. W latach 1911-1913 odbył wiele wycieczek w Tatry, których owocem było kilka prac z zakresu hydrografii i klimatologii oraz liczne obserwacje dotyczące zlodowacenia tych gór.

W 1913 r. Romer został zaproszony do udziału w Międzynarodowym Kongresie Geologicznym w Toronto. Wraz z kilkudziesięcioma uczonymi różnych narodowości wziął udział w wycieczce nad Pacyfik, gdzie zapoznał się z fiordami Kanady, a następnie z wybrzeżem Alaski aż po fiord Yakutat Bay. Po kongresie, zaproszony przez amerykańskiego glacjologa Martina, odbył wycieczkę motorówką w okolicę Glacier Bay, podczas której poczynił szereg obserwacji dotyczących roli klimatu morskiego dla rozwoju lodowców Alaski. Imieniem E. Romera nazwano później jeden z lodowców w Górach Świętego Eliasza.

Wkrótce po wybuchu I wojny światowej Romer opuścił zagrożony ofensywą rosyjską Lwów i przeniósł się do Wiednia. Tu przystąpił do opracowania wielkiego atlasu ziem polskich pod nazwą "Geograficzno-statystyczny atlas Polski", przedstawiającego obraz całej Polski pod każdym względem: fizjograficznym, narodowościowym, gospodarczym i kulturalnym, co miało ogromne znaczenie dla przyszłych pertraktacji pokojowych w sprawie granic odrodzonej po zaborach Polski. 22 grudnia 1918 r. wraz z profesorem Janem Czekanowskim wyjechał do Paryża, gdzie do połowy października następnego roku pracował jako ekspert do spraw geograficznych przy delegacji polskiej na paryskiej konferencji pokojowej. Szczegółowy przebieg tych prac przedstawił w zredagowanym później "Pamiętniku paryskim".

W 1921 założył instytut kartograficzny Atlas (Książnica – Atlas).

W 1929, mając 58 lat, przeszedł na przedwczesną emeryturę, koncentrując się na pracy w Książnicy Atlas. Do wybuchu II wojny światowej utrzymywał jednak żywe kontakty z Uniwersytetem Jana Kazimierza, prowadząc wykłady, a także uczestnicząc w komisjach przewodów doktorskich, habilitacyjnych i innych.

Po zajęciu Lwowa w 1941 r. przez Niemców ukrył się w klasztorze Ojców Zmartwychwstańców przy ulicy Piekarskiej we Lwowie. Uniknął w ten sposób losu dwudziestu czterech profesorów lwowskich zamordowanych przez Niemców w nocy z 3/4 lipca 1941 lub w następnych dniach. Organizacja podziemna przeniosła go konspiracyjnie do Warszawy, gdzie oczekiwał na przerzut do Anglii, by tam służyć jako ekspert rządu emigracyjnego. Lekarze nie wyrazili jednak zgody na tę ryzykowną podróż. Pozostał w Warszawie pod nazwiskiem Edmund Piotrowski, przeżył powstanie warszawskie i gehennę obozu pruszkowskiego, skąd wydostał się przy pomocy swojej bratanicy.

Po wojnie osiadł w Krakowie, gdzie objął katedrę geografii na Uniwersytecie Jagiellońskim oraz kierownictwo krakowskiego Instytutu Geograficznego. Był współzałożycielem reaktywowanej w 1946 roku spółki akcyjnej Książnica Atlas we Wrocławiu, która wydała pod jego redakcją szereg atlasów Polski i świata.

Twórca czasopism: Prace Geograficzne (redaktor 1918-1939) i Polski Przegląd Kartograficzny (redaktor 1923-1934). Jako pierwszy wydzielił regiony klimatyczne w Polsce.

Autor licznych prac z zakresu kartografii, klimatologii, geomorfologii i dydaktyki geografii, m.in.: Atlas geograficzny (1908), Geograficzno-statystyczny atlas Polski (1916), Polski atlas kongresowy (1921), Powszechny atlas geograficzny (1928), Ziemia i państwo (1929), Pogląd na klimat Polski (1938), Regiony klimatyczne Polski (1949).

Od roku 1899 był żonaty z Jadwigą Rossknecht, córką współzałożyciela i dyrektora browaru w Okocimiu. Z małżeństwa tego urodziło się dwóch synów: Witold Romer (1900-1967), od 1946 r. profesor Politechniki Wrocławskiej, i Edmund Romer, po II wojnie światowej profesor Politechniki Śląskiej w Gliwicach.

W 1951 został odznaczony Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski

Pochowany został w Krakowie na Cmentarzu Salwatorskim.