Howard Winchester Hawks (ur. 30 maja 1896 w Goshen, zm. 26 grudnia 1977 w Palm Springs) – amerykański reżyser, producent i scenarzysta filmowy. Laureat Honorowego Oscara w 1975.

Dokonania

Hawks był jednym z najbardziej wszechstronnych i cenionych reżyserów tzw. klasycznej epoki Hollywood. Na przestrzeni niemal pół wieku wyreżyserował ponad 40 filmów – debiutował w 1926, a ostatni film, western Rio Lobo, zrealizował w 1970. Mocną pozycję w filmowym świecie zdobył obrazem Człowiek z blizną (1932) – jednym z pierwszych filmów gangsterskich w historii kina. Ugruntował ją kolejnymi dziełami: Drogą do chwały i przygodowym Tylko aniołowie mają skrzydła.

W 1941, tuż przed przystąpieniem USA do II wojny światowej, nakręcił Sierżanta Yorka z Garym Cooperem w roli głównej. Film oparto na autentycznych wydarzeniach z czasów I wojny, kiedy to podczas jednej akcji sierżant armii amerykańskiej – zadeklarowany pacyfista – wziął do niewoli ponad stu wrogów. Za ten obraz Hawks zdobył swoją jedyną nominację do Oscara.

W połowie lat 40. zrealizował dwa głośne filmy z Lauren Bacall i Humphreyem Bogartem w rolach głównych. W 1944 powstał romans Mieć i nie mieć (na podstawie powieści Ernesta Hemingwaya), a w 1946 ekranizacja Wielkiego snu, pierwszej powieści Raymonda Chandlera z Philipem Marlowem. Grający zgorzkniałego detektywa Bogart stworzył wzór dla późniejszych odtwórców tej roli, a sam film uchodzi za jeden z najlepszych czarnych kryminałów w dziejach.

Najważniejszymi późnymi filmami Hawksa były westerny Rzeka Czerwona (1948) i Rio Bravo (1959) oraz musical Mężczyźni wolą blondynki (1953). W obu westernach główną rolę zagrał John Wayne – w pierwszym hodowcę bydła przepędzającego olbrzymie stado na nowe tereny, a w drugim – szeryfa zmagającego się z bandytami w niewielkim miasteczku. Filmy – zwłaszcza Rio Bravo – uchodzą za szczytowe osiągnięcie gatunku. Z kolei kreacja w obrazie Mężczyźni wolą blondynki okazała się przełomową rolą dla Marilyn Monroe i przyniosła jej status gwiazdy.

Dwa znane filmy Hawksa – Człowiek z blizną i Rzecz – doczekały się bestsellerowych remake'ów. Pierwszy z nich zachował tytuł oryginału, drugi zaś wszedł na ekrany jako Coś.