Julian Grobelny

Dodaj nowe zdjęcie!
Data urodzenia:
16.02.1893
Data śmierci:
05.12.1944
Długość życia:
51
Days since birth:
48381
Years since birth:
132
Dni od śmierci:
29460
Lata od śmierci:
80
Kategorie:
działacz społeczny, uczestnik walk wyzwoleńczych
Narodowość:
 polska
Cmentarz:
Mińsk Mazowiecki, cmentarz parafialny

Julian Grobelny (pseudonimy Trojan, Julek, Anarchista, Wiktor) (ur. 16 lutego 1893 w Brzezinach, zm. 5 grudnia 1944 w Mińsku Mazowieckim) - polski działacz socjalistyczny, uczestnik drugiego i trzeciego powstania śląskiego, członek przedwojennej Polskiej Partii Socjalistycznej, pierwszy przewodniczący Rady Pomocy Żydom "Żegota", Sprawiedliwy wśród Narodów Świata.

Przed II wojną światową był wybitnym działaczem łódzkiej Polskiej Partii Socjalistycznej (której członkiem był od 1915), w młodości został oddelegowany na Śląsk, gdzie działał w tamtejszej ekspozyturze Polskiej Organizacji Wojskowej. Brał udział w II i III powstaniu śląskim. Znany był przede wszystkim ze swej działalności na rzecz budowania państwa socjalnego, ale także dążenia do równouprawnienia mniejszości narodowych. W Łodzi Grobelny pracował w tamtejszym magistracie (był szefem wydziału opieki społecznej). W 1929 po raz drugi wstąpił w związek małżeński, z Heleną (Haliną) Adamowicz. W 1930 odszedł z magistratu, otrzymując odprawę (co wiązało się z utratą praw emerytalnych). Z powodu chorowania na gruźlicę zamieszkał z żoną w Zaleszczykach. Około 1935 małżeństwo kupiło małe gospodarstwo wiejskie w Cegłowie.

Po wybuchu II wojny światowej przeniósł się do Warszawy - ziemia w Cegłowie była dzierżawiona. Pomimo to rozpoczął działalność podziemną. Jeszcze przed utworzeniem "Żegoty", angażował się w pomoc skazanym na eksterminację Żydom.

W grudniu 1942 powstała Rada Pomocy Żydom "Żegota", a Grobelny został jej przewodniczącym w styczniu 1943. W czasie swojej działalności w tej instytucji, dał się poznać jako osoba dysponująca sporymi umiejętnościami organizacyjnymi i skutecznie wykorzystująca swoje rozległe znajomości i kontakty. Podczas pobytu w Warszawie bardzo często zmieniał miejsce zamieszkania, w obawie przed aresztowaniem. Podczas swej działalności w "Żegocie" szczególnie ostro starał się zwalczać tzw. "szmalcowników" i szantażystów. Między innymi zwrócił się do Delegatury Rządu na Kraj o karanie śmiercią tego rodzaju działalności, a także wydał ulotki w których wezwano do udzielania pomocy Żydom. Jednocześnie, wraz z żoną Heleną sam ukrywał kilka osób narodowości żydowskiej, członków przedwojennej PPS. W czasie powstania w getcie warszawskim organizował pomoc dla walczących. Tak intensywny tryb życia doprowadził do pogorszenia stanu zdrowia i dalszego rozprzestrzeniania się gruźlicy.

Aresztowany przez Niemców na przełomie lutego i marca 1944 w Mińsku Mazowieckim. Okupanci nie wiedzieli jednak o tym, że uwięzili osobę zaangażowaną w czynną pomoc Żydom. Dzięki temu udało mu się uniknąć śmierci. W więzieniu podziemie dostarczało mu systematycznie pomoc, co pozwoliło Grobelnemu przeżyć. Wkrótce został przeniesiony do szpitala z powodu bardzo złego stanu zdrowia, a następnie wydobyty stamtąd przez żonę i współpracowników. Do wkroczenia Armii Czerwonej ukrywał się w Otwocku.

Pod koniec życia został starostą powiatowym w Mińsku Mazowieckim. Jednak ciężka choroba zwyciężyła i kilku miesiącach pracy na tym stanowisku zmarł. Jego działalność na tym stanowisku była bardzo zróżnicowana i wymaga przeprowadzenia szczegółowych badań. Julian Grobelny został pochowany na cmentarzu w Mińsku Mazowieckim. Jego grobem opiekują się do dziś kolejne grupy uczniów z jednej z miejscowych szkół.

W 1987 roku (na stronie Yad Vashem podana jest błędna data) Julian Grobelny, wraz z żoną Haliną, pośmiertnie otrzymał tytuł Sprawiedliwego Wśród Narodów Świata.

 

Źródło informacji: wikipedia.org

Brak miejsc

    loading...

        Nie występują żadne powiązania

        Nie określono wydarzenia

        Dodaj słowa kluczowe