Filip Pozzo di Borgo (14 lutego 1951 – 1 czerwca 2023) był francuskim przedsiębiorcą, pisarzem i arystokratą z korsykańskiej rodziny szlacheckiej, którego historia życia zainspirowała słynny na całym świecie francuski film Nietykalni (The Intouchables, 2011). Jego życie łączyło arystokratyczne pochodzenie, udaną karierę biznesową, tragiczną katastrofę i niezwykłą przyjaźń, która zmieniła jego życie i życie wielu innych.

Arystokratyczne pochodzenie

Filip urodził się w Tunisie, w Tunezji, jako drugi syn francuskiego księcia Pozzo di Borgo i markizy de Vogüé. Rodzina Pozzo di Borgo ma historyczne znaczenie na Korsyce, z korzeniami sięgającymi XVI wieku, i jest znana z wpływu na francuską politykę i społeczeństwo. Strona matki, de Vogüé, również należała do francuskiej elity, co zapewniło Filipowi przywileje i dostęp do elitarnym środowisk, wspierających jego rozwój i karierę.

Kariera biznesowa

Przed wypadkiem w 1993 roku Filip odniósł znaczące sukcesy w branży szampana, będącej dumą francuskich dóbr luksusowych:

• Pracował jako menedżer w Moët & Chandon, części grupy LVMH, a później został dyrektorem domu szampana Pommery.

• Jego praca obejmowała zarządzanie strategiczne, marketing i handel międzynarodowy, gdzie wyróżniał się charyzmą i umiejętnościami budowania relacji z klientami.

Tragedia i tetraplegia

W 1993 roku Filip doznał poważnego wypadku podczas paralotniarstwa w Alpach Sabaudzkich, co doprowadziło do urazu kręgosłupa szyjnego (kręgi C1–C7). Uraz ten spowodował tetraplegię – całkowity paraliż wszystkich czterech kończyn i dolnej części ciała, czyniąc go całkowicie zależnym od opieki. Tetraplegia oznacza przerwanie sygnałów nerwowych z mózgu do ciała, przez co Filip stracił zdolność samodzielnego poruszania się poniżej szyi. Walczył z depresją i nawet próbował popełnić samobójstwo, dopóki jego życie nie zmieniło się po spotkaniu z opiekunem Abdelem Yasminem Sellou.

Życie rodzinne

Życie rodzinne Filipa było zarówno spełnione, jak i tragiczne:

• Pierwsze małżeństwo: Ożenił się z Béatrice Roche, która miała kilka poronień, po czym para adoptowała dwoje dzieci – córkę Laetitię i syna Roberta-Jeana. Niestety, Béatrice zmarła na raka w 1996 roku, co było ciężkim ciosem dla Filipa.

• Drugie małżeństwo: W 2004 roku ożenił się z Khadiją Najimi, Marokanką, z którą miał dwie córki, Sabah i Na. Para mieszkała między Francją a Essaouirą w Maroku, gdzie Filip spędził swoje ostatnie dni.

Opiekun Abdel Yasmin Sellou

Abdel Yasmin Sellou, algierski imigrant z kryminalną przeszłością, został opiekunem Filipa w połowie lat 90. Zatrudniono go, aby spełnić warunki zwolnienia warunkowego po odbyciu kary za drobne kradzieże. Niekonwencjonalne, bezpośrednie i humorystyczne podejście Abdela do opieki radykalnie różniło się od metod profesjonalnych opiekunów. Pomagał nie tylko w potrzebach fizycznych, ale wnosił w życie Filipa radość, spontaniczność i przygody, takie jak przejażdżki szybkimi samochodami. Ta przyjaźń zmieniła ich obu: Filip odzyskał chęć do życia i założył nową rodzinę, a Abdel znalazł stabilność. Abdel napisał później książkę Tu as changé ma vie (2012), w której podzielił się swoim spojrzeniem na ich relacje.

Książki

Filip opisał swoje doświadczenia w dwóch ważnych książkach:

• Le Second Souffle (Drugi oddech, 2001): Autobiografia opisująca jego życie przed i po wypadku, walkę z depresją i przyjaźń z Abdelem. Książka stała się bestsellerem i została przetłumaczona na wiele języków, w tym na polski jako Drugi oddech.

• Tu as changé ma vie (Zmieniłeś moje życie, 2012): Kontynuacja, pogłębiająca historię przyjaźni Filipa i Abdela, z uwzględnieniem perspektywy tego ostatniego.

Filmy

Historia Filipa zainspirowała kilka filmów, z których najbardziej znany to:

• Nietykalni (The Intouchables, 2011, Francja):

  • Reżyserzy: Olivier Nakache i Éric Toledano.

  • Główne role: François Cluzet (Filip) i Omar Sy (Driss, oparty na Abdelu).

  • Film przedstawia ich przyjaźń, przełamującą różnice społeczne i kulturowe, odnosząc ogromny sukces, zarabiając ponad 400 milionów dolarów i zdobywając wiele nagród. Uznawany za jeden z najbardziej udanych francuskich filmów pod względem komercyjnym i krytycznym.

  • Omar Sy zdobył nagrodę Cezara za najlepszą rolę męską.

  • Sam Filip konsultował twórców filmu, aby zapewnić autentyczność.

• Remake’i:

  • Oopiri/Thozha (2016, Indie): adaptacja w językach telugu i tamilskim.

  • Inseparables (2016, Argentyna): wersja argentyńska.

  • The Upside (2017, USA): hollywoodzki remake z Kevinem Hartem i Bryanem Cranstonem.

Działalność społeczna i dziedzictwo

Filip aktywnie wspierał prawa osób z niepełnosprawnościami, angażując się w organizacje takie jak „Soulager mais pas tuer” (przeciw eutanazji) oraz „UP for Humanness”. Mieszkał między Francją a Marokiem, gdzie zmarł w 2023 roku w wieku 72 lat. Jego historia, ukazana w książkach i filmach, nadal inspiruje przesłaniem o przyjaźni, wytrwałości i człowieczeństwie, które przekracza bariery społeczne.