Ziedonis Čevers (urodzony 29 stycznia 1960 r., zmarły 6 października 2025 r.) był łotewskim politykiem, działaczem społecznym i przedsiębiorcą, który odegrał znaczącą rolę podczas łotewskiego ruchu Odrodzenia oraz w pierwszych latach niepodległości. Był aktywny w polityce lat 90., zajmując wysokie stanowiska w rządach i parlamencie, a także uczestniczył w wydarzeniach związanych z barykadami w 1991 roku. W ostatnich latach życia Čevers wycofał się z polityki, koncentrując się na biznesie za granicą i życiu prywatnym na Łotwie.

Wczesne życie i wykształcenie

Ziedonis Čevers urodził się w 1960 roku na Łotwie. Jego wczesne życie związane było z końcem epoki sowieckiej i ruchem Odrodzenia, w którym aktywnie uczestniczył w nieformalnych grupach i procesach społecznych. W latach 80. publikował artykuły w prasie, m.in. w Padomju Jaunatne, gdzie poruszał kwestie społeczne i narodowe przebudzenie. Był jednym z tzw. „przywódców militarnych” czasów Odrodzenia i aktywnie uczestniczył w obronie barykad w Rydze w 1991 roku.

Kariera polityczna

Kariera polityczna Čevera osiągnęła szczyt w latach 90.:

• 1995–1997 był posłem 6. Saeimy (parlamentu) z ramienia Partii Demokratycznej „Saimnieks” i kierował jej frakcją.

• 1995–1997 pełnił funkcję ministra spraw wewnętrznych Republiki Łotwy w rządzie Ivarsa Godmanisa.

• 1997–1998 kontynuował pracę jako minister w rządzie Guntarsa Krastsa, będąc także wicepremierem.

• Był przewodniczącym Partii Demokratycznej „Saimnieks”, która w latach 90. była znaczącą siłą polityczną na Łotwie, uczestnicząc w tworzeniu rządów i działaniach opozycyjnych.

Kariera polityczna Čevera zakończyła się na przełomie wieków, gdy partia straciła wpływy. Był znany jako silna osobowość, która aktywnie broniła niepodległości Łotwy i reform wewnętrznych w okresie transformacji.

Życie po polityce i biznes

Po zakończeniu kariery politycznej Čevers został przedsiębiorcą, rozwijając biznes głównie za granicą. W wywiadzie w 2020 roku wspominał, że żyje między Łotwą a zagranicą, ciesząc się spokojniejszym życiem i czasem publikując zdjęcia w mediach społecznościowych, które przyciągały uwagę ze względu na jego charyzmatyczny wygląd. W 2011 roku w przestrzeni publicznej pojawiła się dyskusja na temat przyjęcia jego syna, Andrisa Čevera, na Wydział Prawa Uniwersytetu Łotewskiego, co wywołało pytania dotyczące procedur egzaminów wstępnych.

Śmierć i dziedzictwo

6 października 2025 roku Ziedonis Čevers zmarł w wieku 65 lat. Wiadomość o jego śmierci wywołała falę kondolencji, w tym ze strony stowarzyszenia uczestników barykad z 1991 roku, które wyraziło głębokie współczucie rodzinie. Čevers jest pamiętany jako kluczowa postać w walce o niepodległość Łotwy i w polityce lat 90. – energiczny przywódca, który poświęcił się rozwojowi kraju w okresie transformacji. Jego wkład w ruch Odrodzenia i prace rządowe pozostaje częścią nowoczesnej historii Łotwy.